Kabul Tarihi: Y.K/03.06.2025

 

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ
ADLİ YARDIM KOMİSYONU YÖNERGESİ
I. BÖLÜM
Genel Hükümler

Kuruluş
Madde-1
(1) Adli yardım çalışmalarına yasal amacına uygun olarak işlerlik ve etkinlik kazandırmak amacıyla ve bu yönergede düzenlenen esaslar çerçevesinde etkinlik göstermek üzere "Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Komisyonu" kurulmuştur.

Amaç
Madde-2
(1) Adli yardımın amacı, bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki engelleri aşmak ve bu hakkın kullanımında eşitliği sağlamak üzere, avukatlık ücretini ve yargılama giderlerini karşılama olanağı bulunmayanları avukatlık hizmetinden yararlandırmaktır. Komisyonun amacı, bu doğrultuda Avukatlık Kanunu ve TBB Adli Yardım Yönetmeliği uyarınca kurulan adli yardım bürolarının çalışmalardaki birliğini ve uygulamadaki sorunların çözümünü sağlamak amacıyla, adli yardım sisteminin geliştirilmesine yönelik araştırma ve çalışmalar yapmaktır.

Kapsam
Madde-3
(1) Bu Yönerge, TBB Çalışma ve Danışma Kurulları Temel Yönergesi (Temel Yönerge) çerçevesinde kurulan TBB Adli Yardım Komisyonunun çalışma usul ve esaslarını düzenlemektedir.

Görev ve Etkinlikler
Madde-4
(1) Komisyon, ikinci maddede belirtilen amaçlarına ulaşmak için TBB Yönetim Kuruluna sunulup, onay alınmak suretiyle aşağıdaki çalışma ve etkinlikleri yürütür.
a) Baroların adli yardım uygulamalarının geliştirilmesi için koordinasyona dayalı çalışmalarda bulunmak, adli yardım sisteminin etkin ve verimli çalışması için öneriler geliştirmek,
b) Koruyucu hukuk amaçlarının, adli yardım alanında yaşama aktarılması için bilimsel ve uygulamaya dönük çalışmalarda bulunmak,
c) Yoksullar, kadınlar, çocuklar, engelliler gibi görece olarak adalete erişimde güçlük çekebilecek kesim ya da grupların adalete erişimde desteklenmesine yönelik çalışmalar yapmak,
d) Adli yardım olanaklarının ihtiyaç sahiplerince yaygın ve etkin bir şekilde kullanılabilmesi için, sistemin tanıtımına yönelik yöntem ve öneriler geliştirmek,
e) Adli yardıma ilişkin olarak kurum ve kuruluşlarla ilişkiler geliştirmek ve işbirliği yapmak,
f) Adli yardım hizmetlerine ilişkin veri tabanı oluşturmak için çalışmak,
g) Komisyon çalışmaları kapsamında TBB internet sitesi içerisinde alan oluşturmak,
h) Eğitim programları düzenlemek, alanda uzman avukatların yetişmesi için meslek içi eğitim etkinlikleri yürütmek,
i) Seminer, konferans, toplantı vb etkinlikler düzenlemek, yayınlar yapmak,
j) TBB Yönetim Kuruluna çalışmalara ilişkin olarak sistematik ve tematik raporlar sunmak,
k) Komisyon amaçlarının gerekli kıldığı çalışma gruplarını oluşturmak ve eşgüdüm içerisinde çalışmalarını sağlamak,
l) Ülke düzeyinde adli yardım hizmetlerine ilişkin sorunların saptanması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi için gerektiğinde, baro adli yardım temsilcileri toplantıları düzenlemek,
m) Amacı ile ilgili gördüğü diğer her türlü etkinlik ve çalışmalarda bulunmak.

İKİNCİ BÖLÜM
KOMİSYONUN OLUŞUMU

Yürütme Kurulu, Üyelik ve Üyeliğin Sona Ermesi
Madde-5
a) Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Komisyonu üyeleri TBB Yönetim Kurulu tarafından faaliyet alanının özellik ve ihtiyaçları, coğrafi bölgeler gözetilerek barolardan gelen başvurular arasından en fazla 20 üye seçilir. Merkez ve komisyon üyelerinin görevleri, görevlendirilmelerini takip eden ilk Türkiye Barolar Birliği Olağan Genel Kurul tarihi itibarıyla sona erer.
b) Sorumlu Yönetim Kurulu üyesi Koordinatör üye olarak komisyonda yer alır.
c) Komisyon, ilk toplantısında kendi üyeleri içerisinden, bir sözcü, bir sekreter ve bir yazmandan oluşan Yürütme Kurulu'nu belirleyerek Yönetim Kurulu'nun onayına sunar. Sözcü ve sekreterin görev süreleri bir yıl olup tekrar seçilmek mümkündür.
d) Yürütme Kurulunun görevi, görevlendirilmelerini takip eden ilk Türkiye Barolar Birliği Olağan Genel Kurul tarihi itibarıyla sona erer. Ancak yeni üyeler görevlendirilinceye kadar, önceki üyelerin görevi devam eder. Yönetim Kurulu, ihtiyaç veya talep halinde TBB Merkez ve Komisyonlar Temel Yönergesi'ne uygun olarak Yürütme Kurulu üyelerini değiştirebilir.
e) Bir yılda üç toplantıya katılmayan üyenin üyeliğinin düşürülmesi talebini koordinatör üye Yönetim Kurulu'na sunar. Koordinatör üye, bu üyenin mazeret durumu ile toplantılara katılmamasının çalışmalar üzerindeki etkisi hakkında Yönetim Kurulu'nu bilgilendirir. Yönetim Kurulu bu açıklamaları dikkate alarak üyeliğin devamına veya sonlandırılmasına karar verir.
f) Yürütme Kurulu komisyonun faaliyetlerini planlar ve Yönetim Kurulu ile uyum içerisinde gerçekleşmesini sağlar.
g) Komisyona havale edilen yazışmalar, öncelikle Yürütme Kurulu tarafından değerlendirildikten sonra, gerekli görülmesi halinde komisyonun toplantı gündemine alınır.

Sözcü
Madde-6
(1) Sözcü, komisyon üyeleri tarafından, alanda çalışmaları ve faaliyetleri öne çıkan üyeler arasından seçilir
(2) Sözcünün usule uygun olarak kullanacağı görev yetkileri şunlardır:
a) Komisyonu temsil etmek,
b) Koordinatör üyenin özel olarak görevlendirilmediği durumlarda, Başkan'ın yazılı görevlendirmesiyle ilgili kurumlar önünde TBB'yi temsil etmek,
c) Komisyonun amacının gerekli kıldığı faaliyet ve çalışmaların programlanmasını ve yürütülmesini sağlamak, toplantıları yönetmek,
d) Belirlenen sürelerde ve her halükârda takvim yılı sonunda, komisyonun geçmiş yıla ilişkin faaliyet ve raporunu Yönetim Kurulu'na sunmak.

Sekreter
Madde-7
(1) Sekreterin usule uygun olarak kullanacağı görev ve yetkileri şunlardır:
a) Sözcü ve koordinatör üye ile iş birliği içerisinde çalışmak,
b) Komisyonun iç işleyişini sağlamak,
c) Komisyonun Yönetim Kurulu ile yapacağı yazışmaları düzenlemek, sözcü ve koordinatör üye aracılığıyla Yönetim Kurulu'na iletilmesini sağlamak,
d) Komisyon tarafından hazırlanan rapor ve çalışmalara son halini vermek,
e) Belirlenen sürelerde ve her hâlükârda takvim yılı sonunda Yönetim Kurulu'na sunulacak raporu hazırlamak.

Yazman
Madde-8
(1) Yazmanın usule uygun olarak kullanacağı görev ve yetkileri şunlardır:
a) Sözcü ve koordinatör üye ile iş birliği içerisinde çalışmak,
b) Komisyondaki toplantı tutanaklarını tutmak,
c) Komisyon raporlarını kaleme almak veya alınmasını sağlamak ve Yürütme Kurulu'na sunmak.

Komisyon veya Yürütme Kurulu Üyeliğinin Süre Dolmadan Boşalması
Madde-9
(1) Komisyon veya Yürütme Kurulu üyeliğinin herhangi bir nedenle, süre dolmadan boşalması halinde, yeni seçilen üye veya yürütme kurulu üyesi öncekilerin görev süresini tamamlar.

Olağan ve Olağanüstü Toplantılar
Madde -10
(1) Komisyon üç ayda bir olağan toplantısını yapar. Toplantılardan biri yüz yüze, takip eden diğeri ise çevrim içi düzende olmak üzere gerçekleştirilir. Üyeler, yüz yüze yapılacak toplantıya çevrim içi olarak da katılabilir. İşin gerektirdiği hallerde çevirim içi toplantılar her ay yapılabilir. Toplantılara çevrim içi katılım sağlanması halinde alınan kararlar elektronik olarak imzalanır. Kurul Yönetim Kurulunun isteği ve koordinatör üyenin çağrısı ile her zaman olağanüstü toplanabilir.
(2) Toplantılar gündemli olarak yapılır. Gündem, Sekreter tarafından hazırlanır ve toplantıdan en az bir hafta önce üyelere iletilir. Gündem dışı konular, yalnızca Koordinatör üyenin uygun görmesi halinde görüşülebilir.
(3) Toplantıya katılamayacak üye, durumu sözcüye bildirir.
(4) İhtiyaç duyulması halinde Yönetim Kurulu'nun isteği ve koordinatör üyenin çağrısı ile olağanüstü toplantılar yapılabilir. Koşullara göre acillik durumunu dikkate alarak, olağanüstü toplantı çağrısı Koordinatör Üye tarafından Başkanlık Divanı'na veya Yönetim Kurulu'na sunulur.
(5) Olağanüstü toplantılar elektronik ortamda da yapılabilir. Bu durumda alınan kararlar elektronik olarak imzalanır.
(6) Toplantı yeter sayısı üye sayısının yarısından bir fazlasıdır. Kararlar, toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır. Toplantıda alınan kararlar Yazman tarafından yazılır ve toplantıya katılan tüm üyeler tarafından imzalanır. Karşı oy kullanan üyeler istedikleri takdirde gerekçelerini kararın sonuna yazdırabilirler.
(7) Yürütme Kurulu, ayda bir toplanır. Yürütme Kurulu toplantıları çevrim içi veya gerek görülmesi hâlinde Koordinatör Üye'nin bilgisi dahilinde yüz yüze yapılabilir.

Çalışma Grupları
Madde-11
(1) TBB Adli Yardım Komisyonu, her coğrafi bölgede bir alt çalışma grubu oluşturabileceği gibi yine faaliyetlerini yürütmede gerekli gördüğü veya ihtiyaç duyduğu çeşitli alt çalışma grupları oluşturabilir veya oluşturulan grupları birleştirip ayırabilir

Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde-12
(1) Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun 20.03.2022 tarih ve 2022-588 Sayılı kararı ile kabul edilmiş olan TBB Adli Yardım Yönergesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük
Madde-13
a) Bu yönerge, 1136 Sayılı Avukatlık Kanunu'nun 110. Maddesi gereğince, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun kabul tarihinde, TBB web sitesinde yayımlanarak yürürlüğe girer.
b) Bu yönergede yer almayan hususlarda TBB Merkez ve Komisyonlar Temel Yönergesi uygulanır.

Yürütme
Madde-14
(1) Bu Yönerge hükümleri, Yönetim Kurulu tarafından yürütülür.